Borsada gerçekten ilginç şeyler oluyor.
Ne olursa olsun borsa düşmüyor. En kötü haberde bile biraz düşen borsa bir iki hisse senedindeki hareketle yeniden yukarı kapatıyor.
Nitekim perşembe günü Merkez Bankası faiz arttırdı borsa bankacılık hisseleri öncülüğünde yüzde 4’e yakın yükseldi.
Faiz artışı borsalar için iyi olmamasına rağmen bizde olumlu gibi algılanmasının tek nedeni borsada kapalı devre dönülmesi.
Yani borsada biz bizeyiz.
Her ne kadar son dönemde yabancı geldi diyorsak da bu yabancıların büyük bir bölümünün bıyıklı olduğunu biliyoruz.
Birkaç hisse senedi ki bunların endeks üzerinde ağırlığı var. Bunlarla endeksle adeta oynuyorlar.
İyi de borsa nasıl bu kadar dar ve kolay hareket eden bir hale geldi?
Bunun nedeni yüzde 70’lerde olan yabancı takasının yüzde 30’a kadar düşerken bu hisseler bireysel emeklilik fonlarına alındı. Bir bölümü varlık fonu bir bölümü de kamu bankalarının fonlarına. Bir bölümü de oyuncular tarafından kendi paraları ve kredi pozisyonuyla taşınıyor.
İşte bu nedenle koskoca banka hisseleri kolayca tavan oluyor.
Koca bir bankanın hissesinin bu kadar kolay tavan olması mümkün değil. Eğer bu mümkün oluyorsa burada bir anormal durum vardır.
İşte bu nedenle sağlıklı olmayan bir borsa var.
Yeni alıcı gelmediği için borsada hisse bazında hareket yaparak endeks mühendisliği yapılıyor.
Buraya kadar her şey normal ama normal olmayan bir durum da var.
İşte normal olmayan durum kredi pozisyonu.
Her ne kadar Merkez Bankası’nın faiz artışı borsayı etkilememiş gibi görünse de aslında bal gibi ilgilendiriyor.
Bunu bir süre sonra göreceğiz.
Nasıl olacak?
Kredi ile taşınan hisselerin maliyeti.
Faizler düşük iken aracı kurumlar müşterilerini yüzde 20 faiz ile fonluyordu. 2 tavanda faiz maliyeti çıkıyordu.
Oysa şimdi faiz artışı ile hisse kredisi yüzde 90’a dayandı. Eğer temerrütte düşerseniz bunun maliyeti yüzde 120.
Yani yüzde 80-90 ile kredili hisse taşımak için yürek lazım.
Borsa artık ucuz değil. Beklenen yabancı da gelmediği için taşınan mallar satılamıyor.
Herkes gırtlağa kadar senette.
Artan yatırımcı sayısı da kurtarmıyor. 8 milyona ulaştı yatırımcı sayısı ama bakıyorsun ki bu para girişi 5-10 bin liralık portföy.
Bunların da büyük bölümü harçlık çıkartmak için banka kredisi ile gelen küçükler.
Yani borsada kredili bir saadet zinciri oluşmuş durumda. Artan kredi faizi bu zinciri zorluyor.
Peki kopar mı?
Ben bu soruya şöyle yanıt vermek istiyorum:
Geçen yıl 4 lira olan bir banka hisse senetlerini 30 liradan alacak yabancı gelmez ise kopacaktır.
Borsacılar acil olarak yağmur duasının yanı sıra yabancı duasına da çıkmalı.