Bu yazımızda #BIST Yıldız Pazar’da ISSEN kodu ile işlem gören İŞBİR SENTETİK DOKUMA SANAYİ A.Ş. (ISSEN veya Şirket) hissesinde 01/06/2023 tarihli (saat:15.37) Özel Durum Açıklaması öncesi ve sonrasında yaşanan fiyat hareketi ve söz konusu özel durum açıklamasına dayanak haberlerin mevzuat açısından naçizane değerlendirmesini yapacağız.
I.ISSEN, 01/06/2023’de şöyle bir açıklama yapmış;
“ İhlas Haber Ajansının (www.iha.com .tr) adresindeki haber sitesinde, “İşbir Sentetik ‘ten depreme dayanıklı binalar için karbon elyaf çözümü” başlığı ile özetle, “İşbir Sentetik ‘in bigbag üretiminde kullanılan makineleri küçük bir modifikasyon ile karbon elyaf üretimine olanak sağlayacak hale getirdiği, böylece depreme karşı güçlendirilmiş yapılaşma alanında giriş yaptığı, bigbag üretiminde kullanılan tesisini karbon elyaf üretimine tahsis etmiş olacağını ve big bag üretiminin ise tamamen Hindistan’a kaydırılacağı ” şeklinde haber yapılmıştır. Söz konusu haber asılsız olup, kesinlikle gerçeği yansıtmamaktadır.
Asılsız ve gerçeği yansıtmayan bilgilerin düzeltilmesi için ilgili haber ajansına başvurulmuştur. Ayrıca, Şirketimizce ilgililer hakkında yasal yollara başvurulacaktır.”
Hissenin fiyatı aslında 31.05.2023’den itibaren -sanki birileri 01.06.2023 tarihli KAP açıklamasını önceden biliyormuşçasına- sert düşmeye başlamış.
Peki, İhlas Haber Ajansı’nın (İHA), daha sonra İSSEN tarafından kesin bir dille yalanlanan ve sorumlular hakkında yargıya başvurulacağı ifade edilen;
“İşbir Sentetik ‘ten depreme dayanıklı binalar için karbon elyaf çözümü” başlığı ile özetle, “İşbir Sentetik ‘in bigbag üretiminde kullanılan makineleri küçük bir modifikasyon ile karbon elyaf üretimine olanak sağlayacak hale getirdiği, böylece depreme karşı güçlendirilmiş yapılaşma alanında giriş yaptığı, bigbag üretiminde kullanılan tesisini karbon elyaf üretimine tahsis etmiş olacağını ve big bag üretiminin ise tamamen Hindistan’a kaydırılacağı”
Şeklindeki haberini 6362 sy. SPKn. Açısından irdelersek ne görüyoruz?
SPKn. Md. 107/2 hükmüne göre,
“ (2) (Değişik fıkra: 27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile) Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayanlar (Değişik ibare: 20/2/2020 tarihli ve 7222 sayılı Kanunun 37 inci maddesi ile) üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar.’”
Sorularımızı sıralara isek;
1. İHA, etkin ve yaygın bir haber ajansı olarak söz konusu haberinin, halka açık bir Şirketin fiyatını objektif olarak etkileme olasılığı olduğunu, söz konusu haberin çeşitli haber sitelerinde kaynak gösterilerek alıntılanacağını, yatırımcıların ISSEN hissesine bu haber kaynak gösterilerek yapılan haberlere dayanarak yatırım yapacağını öngöremez miydi veya konumu ve taşıdığı sorumluluk gereği objektif olarak öngörmesi gerekmez miydi?
2. Bu haberin daha sonra ISSEN tarafından yalanlanması halinde – ki 01.06. 2023 tarihinde Şirket tarafından kesin ve net bir dille yalanlanmıştır- hisse fiyatının tabiri caizse “şelale” düşüşüne sahne olacağını-ki yukarıdaki grafikler düşüşün ve zararın boyutunu net bir şekilde ortaya koyuyor- , İHA haberi sonrası hisseye yatırım yapan yatırımcıların KAP ile gelen yalanlama sonrasında ciddi zarara uğrayacaklarını, hisseleri BİST’de işlem gören Şirketler ile ilgili haberler konusunda daha titiz bir doğrulama ve teyit çalışması yapılması gerektiğini öngöremez miydi veya konumu ve taşıdığı sorumluluk gereği objektif olarak öngörmesi gerekmez miydi?
II.KARŞILAŞTIRMALI YASA MADDELERİ VE BİR ÖNERİ
6362 sy yasa md.107/2 hükmündeki ifadesi ile “yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi, söylenti, haber, yorum veya rapor” dolayısıyla, zararını tazmin etmek isteyen yatırımcıların önüne, 6362 sy yasa md. 107/2’ye 2015 yılında eklenen, “ve bu suretle menfaat sağlayanlar…” ifadesi yani “yanlış haber nedeniyle menfaat sağlama unsuru” bir engel olarak çıkmaktadır.
Çünkü, değişiklik ile ispat külfeti ters çevrilmiş, “eski sistemdeki objektif “kanuni sorumluluk” tan, haberi yapanın bu haber nedeniyle “menfaat elde ettiğini” ispat etme yükü elinde herhangi bir bilgiye erişim veya veri toplama imkânı olmayan yatırımcıya yüklenmiştir. Bu durumun, ispat hukukunun genel ilkeleri ve “silahların eşitliği” ilkesi ile çeliştiği açıktır.
Oysa, 2015 yılındaki değişiklikten önce madde metninde “menfaat sağlamak” bir unsur olarak yer almıyordu ki bizce mevcut güçler dengesini göz önüne aldığımızda, silahların eşitliği ilkesi ile küçük yatırımcının korunması amacını nispeten de olsa sağlayan düzenleme 2015 öncesi düzenlemeydi.
SON SÖZ:Sermaye piyasalarının geldiği büyüklük, küçük yatırımcının her gün uğradığı asimetrik bilgi bombardımanı gözönüne alındığında md.107/2 hükmünden “etkilemek amacıyla” unsuru da çıkarılarak ve bir “Karıncalar Platformu” ÖNERİSİ olarak, md.107/2 hükmü aşağıdaki şekilde düzenlenmelidir.
(“Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayanlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar.’” )
Ezcümle, ancak bu şekilde, küçük yatırımcıyı asimetrik bilgi bombardımanının şarapnel parçalarından koruyabilir ve tozun duman katıldığı günümüz sermaye piyasalarında zaten yolunu bulmakta zorlanan yatırımcıya bir nebze rehber olabiliriz.