YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER nedir?
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller, kira geliri veya sermaye kazancı ya da her ikisini birden elde etmek amacıyla sahibi tarafından veya kullanım hakkı varlığı olarak kiracı tarafından elde tutulan gayrimenkullerdir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerde, mal veya hizmet üretiminde ya da tedarikinde veya idari amaçla kullanma veya olağan iş akışı içinde satılma amaçları söz konusu değildir.
Sahip olunan yatırım amaçlı bir gayrimenkuller, finansal tablolara alma sırasında (başlangıçta) maliyet bedeli üzerinden ölçülür. İşlem maliyetleri de başlangıç ölçümüne dahil edilir. Maliyet bedeli, bir varlığın edinimi veya inşası sırasında söz konusu varlığı edinmek için ödenen nakit veya nakit benzerlerinin tutarı veya bunlar dışında yapılan diğer ödemelerin gerçeğe uygun değeri ya da uygun olması durumunda, bir varlık ilk kez finansal tablolara alınırken söz konusu varlığa atfedilen tutardır. Gerçeğe uygun değer ise, piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde gerçekleşen olağan bir işlemde, bir varlığın satışında elde edilecek veya bir yükümlülüğün devrinde ödenecek olan tutardır.
Sahip olunan yatırım amaçlı bir gayrimenkuller, finansal tablolara alma sonrasında gerçeğe uygun değer yöntemi veya maliyet yöntemi ile ölçülür ve seçilen yöntem tüm yatırım amaçlı gayrimenkullere uygulanır.
İlk kez finansal tablolara alma işleminin ardından gerçeğe uygun değer yöntemini seçen bir işletme, tüm yatırım amaçlı gayrimenkullerini gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçer. Bazı istisnai durumlarda, yatırım amaçlı bir gayrimenkul ilk defa edinildiğinde gerçeğe uygun değerin sürekli olarak güvenilir bir şekilde ölçülemeyeceği yönünde açık bir gösterge olabilir. Bu durum yalnızca, karşılaştırılabilir gayrimenkullerin aktif bir piyasası olmadığında ve alternatif güvenilir gerçeğe uygun değer ölçümü mümkün olmadığında ortaya çıkar.
İlk kez finansal tablolara alma sonrasında maliyet yöntemini seçen bir işletme, yatırım amaçlı gayrimenkullerini; satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılma kıstasını karşılaması durumunda veya satış amaçlı olarak elde tutulmaması ve kiracı tarafından kullanım hakkı varlığı olarak elde tutulması durumunda maliyet yöntemi hükümleri uyarınca ölçer. Böyle durumlarda yatırım amaçlı gayrimenkul, maliyet bedeli üzerinden ölçülür.
Örnek: İşletmenin, inşa edilmekte olan yatırım amaçlı bir gayrimenkulün gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir biçimde ölçülmesinin mümkün olmadığına ancak söz konusu gayrimenkulün inşası tamamlandığında gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir şekilde ölçülebileceğine karar verdiği durumlarda, gerçeğe uygun değer güvenilir bir şekilde ölçülünceye veya inşaat tamamlanıncaya kadar, söz konusu inşa edilmekte olan yatırım amaçlı gayrimenkul, maliyet bedeli üzerinden ölçülür.