Finansal analizde nesillerdir yatırımcılara yol gösteren GRAHAM’ın “AKILLI YATIRIMCI” eseri, aslında bizlere sadece finansal analizin matematiksel dilini değil, yatırımcıların “Duygusal” hallerinin de borsaları nasıl tetiklediği ile ilgili önemli hususlara yer vermiştir. Akıllı Yatırımcı; Ucuz hisse seçecek, temkinli olacak (güvenlik marjı) ve yatırımcı olacak.
Yatırımcı tavrı gelişmesi, piyasanın kaçınılmaz çıkışlarına hem finansal hem de psikolojik açıdan hazır olmaktır.
Bay Piyasa, yatırımcıya her gün bir menü sunar, fiyatlar düşer, çıkar, bazen aynı gün içinde dalgalanır. Graham dönemlerin de Fiyat -Yatırımcı arasındaki bağ, bugünkü kadar güçlü değildi, bugün artık, yatırımcı fiyatlar ile anlık dans etmekte. BAY PİYASA bugün beğenmediğin fiyat yerine yarın başka fiyatla gelmekte; bundan 20-30 yıl öncesine kadar, fiyatlar ertesi günkü gazetelerden öğrenilmekte ve etkisi de daha az olmaktaydı. Hatta gazeteyi düzenli, takip etmiyorsan dert değildi, ondan öncesi ise “Borsa’ya Yatırım yaptıysan Gelen Mektubu Açma” diye özetlenirdi. Ama bugün artık öyle değil, sosyal medya üzerinden etkileşim ışık hızı ile olmakta ve “Zihinsel Muhasebe” daha hızlı etki altına girmektedir. Yani ‘’Finansal Kodlarımız’’, sosyal çevremiz değiştikçe hızla değişmekte; hatta hiçbir ’’bilet’’ kullanmadan “SPACE” odalarında dolaşarak bu değişikliğe hız katmaktadır, koca koca mahalleler space odalarında, telegramda, BAY PİYASA’ ya destek vermekteler ve yatırımcının aklını almaya çalışmaktalar. Zehirlisi var, eğiticisi var, BAY PİYASA’ nın ertesi gün sunacağı mutfağa hizmet edeni var.
Aslına bakarsak; Kahve Toplantı salonlarının 10-15 kişilik sosyal etkileşim noktalarının yerini 1000’lerce kişinin etkilendiği sosyal medya mecraları almış ve zihinsel muhasebenin kodları hızla değişmiş. Buda duygusal tepkileri hızlandırmıştır. “GO-“ ile “GAMLI BAYKUŞ” arasındaki mesafe, kısalmış ve bunu yönetmek oldukça meşakkatli olmaya başlamıştır. Yani GRAHAM’ın akıllı, temkinli yatırımcısının yerini, sosyal medya üzerinden etkisi ile orantılı artan, “kene yatırımcı”, “inançta ısrarcı yatırımcı”, “iz süren stoplu yatırımcı”, “taramacı yatırımcı”, “çok takipçili yatırımcı” almıştır. Aynı zaman da bu yatırımcılar teknolojik gelişmenin DATA ANALİZİ kolaylığı ile BAY PİYASANIN sunduğu fiyatları, dakika bazında analiz edip yorumlayan stop’lu yatırımcılara dönüşmüşlerdir. Bu yatırımcıların önemli bir kısmı trade disiplini ve stratejisi olan BAY PİYASA’ nın fiyat tekliflerinin “GENETİK YAPISI’’ ile oynamayan yeni nesil başarılı borsacılar, ama DNA’sı asla değişikliğe uğramayan ancak davranış biçimleri araziye uyan PİYASA OYUNCULARI (veya namı diğer tahtacılar) onların yöntemi aynı, mekanlar, odalar farklı ama yöntem aynı ‘’AKIL AVCILIGI’’
Maalesef 4 milyona yakın yatırımcının büyük bir çoğunluğu, ”Aklını Kiralayan Yatırımcı”. Yatırımcı psikolojisinin “Zihinsel Muhasebesini” allak bullak eden ışıltılı gösterinin acı finali, roller aynı aktörler farklı, bu sefer sahne de çok takipçili yatırımcılar ve piyasa oyuncuları ile her seferinde “aklını kiralayan yatırımcılar” (Ya da Celladına Aşık Yatırımcılar) var.
Zaman zaman açıklanan bilançoları sosyal medya hesabımda yayınlıyor ve takipçileri tartışmaya davet ediyorum;
Eczacı ilaç, Eregli, Bera, Konka, Rainbow, İzdaş vs
Bu analizleri karşılıklı yaptığımda keşfettiklerim muhteşemdi; özellikle Eregli konusunda, kene mizacında, inatta ısrarcı, ama hepsinin aklı kendinde yatırımcılar.
Aslında soru basitti; MİTTAL NEDEN SATIYOR!..
Soruyla bağlantılı mali veriler; 2022 yılsonu itibari ile gerçekten ‘’sat’’ dedirten cinstendi, en azından Esas Faaliyet Kar Marjı %35’ten %18’e, FAVÖK marjı ise %38’den %20’ye düşmüş, ama mesele MİTTAL’ in satışına nasıl bakıyor yatırımcı, bunu “Yatırımcı Psikolojisi” çerçevesinde anlamaktı. Ve gelen cevaplar;
-Dünya çelik üretimi,
-Resesyon ihtimali,
-Kendi yatırımlarından kaynaklı finansman ihtiyacı,
-Temettü hissesi,
-Enflasyon muhasebesi olmayana enflasyonist dönemde mali tablo güvenirliği,
-Başka ortaklık arayışları,
-Kontrol hissesi,
-Mittal / Eregli aşkının tarihsel süreci,
-Mittal’ in hisseyi blok satmayıp, doğrudan satması,
-Kontrol hisse olmayışı, yasal düzenlemeler,
-Kim satarsa satsın benim büyük sevdam Eregli,
-Kurda yükseliş beklentisi,
-Yabancıların borsayı terki diyar etmesi,
-Türkiye’de seçim ve para politikası,
-Bu işte bir numara var, başka kurumdan alıyorlar inancı,
-Bilançoyu tahmin ettiler,
-Eregli milli olma yolunda ilerleyen şirket vs…
Piyasa oyuncuları ve takipçili sosyal medya yatırımcılarının olmadığı Eregli’de ‘’Aklı Kiralanmış‘’ yatırımcı yok, ama kenesi, fanatiği, akıllısı var. Buradan özellikle akıllı yatırımcı, sensei, byborsa, Fatih Alkan, karşıt yatırımcı, Taylan ve diğer arkadaşlara, ‘’akıllı yatırımcı’’ özelliklerine haiz olmalarından dolayı teşekkürler.
AKIL KİRALAYANLAR MI? onların şirketlerine analize gelen örnek cevap; “Bu hisse senin yazdıklarına rağmen uzaya gitcek”, “sende sosyal medyadan emekli olacaksın” by RNPOL. Grup kurbanlarının hisseleri de bu AKIL KİRALAYAN yatırımcı içinde, bu yatırımcı örnekleri ile anlatmaya başka bir yazımda devam edeceğim.
BİR YATIRIMCIN DÜŞMANI HİSSE DEGİL KENDİDİR, AKLINIZA MUKAYYET OLUN!