Ticari kredi faizleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası makroihtiyati önlemleriyle gerilerken konut kredisi faizi 40 ayın zirvesine çıktı. Merkez Bankası verilerine göre 4 Kasım haftasında ihtiyaç kredi faizi önceki haftaya göre değişmezken ticari kredi faizi 180 baz puan gerileyerek yüzde 16,16’ya inerken konut kredisi faizi yüzde 21,56’ya yükseldi. En son bu seviye Temmuz 2019’da görülmüştü. Ticari kredi faizleri ise 2 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Ancak bireysel tarafta faiz oranları o kadar hızlı gerilemedi. BDDK’nın vadeleri kısaltan uygulamasına rağmen ihtiyaç kredi faizi yüzde 30,88 ile bir önceki haftayla aynı seviyede kaldı. İhtiyaç kredisi faizi politika faizine ilk indirimin yapıldığı 19 Ağustos haftasına göre 3.87 puanlık gerileme gösterdi.
İhtiyaç kredisi faizi daha yavaş gerilerken ve makroihtiyati önlemler ile politika faizi indirimi en çok etkisini ticari kredi faizlerinde hissettirirken konut kredisi faizleri tam tersi bir yön izledi.
Merkez Bankası’nın politika faizinde bu yılın ilk indirimini yaptığı 19 Ağustos haftasında yüzde 18,41 olan yıllık konut kredisi faizi 4 Kasım haftası itibariyle yüzde 21,56’ya çıktı. Yani politika faizi indirim döngüsü boyunca konut kredisi faizi 3.15 puan yükselmiş oldu.
KONUT KREDİSİNDE DÜŞÜŞ HAYAL OLDU
Özel bankalarda oran daha yüksek Bankacılık sektörü kaynakları konut kredilerinin uzun vade yapısının makroihtiyati önlemlerle sürekli bilanço ayarlamaları yapmaya mecbur kalan bankalar için dikkat edilmesi gereken bir kredi türüne dönüştüğünü dile getirdi. Kaynaklar, makroihtiyati önlemler nedeniyle düşük faizden menkul kıymet alımını artırmak ve 5-10 yıl vadelerle bunu bilançolarında taşımak zorunda olan bankacılık sektörünün menkul kıymetler gibi uzun vadeli olan konut kredisi verme iştahlarının oldukça düşük olduğuna dikkat çekti. Konut kredisi vadesi 10 – 20 yılı bulabiliyor. Kamu bankalarında yüzde 1,2 faiz oranı ve 10 yıl vadeli konut kredisi kullanma imkanı bulunurken özel bankalarda bu oran yüzde 2,73’e kadar çıkıyor. Vade 20 yıla uzadığında ise konut kredisi faizi yüzde 3,33’e ulaşıyor. Özel bankalarda ise ortalama 10 yıl vadeli konut kredisi faizi yüzde 2-2,96 arasında değişim gösteriyor.
BDDK verileri göre geçen yıl bankacılık sektöründe konut kredisi 355 milyar 422 milyon lira seviyesinde. Bu geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24’lük, 68.7 milyar liralık bir artışa işaret ediyor. Ticari kredi büyüklüğü ise 4 Kasım itibariyle 5 trilyon 678,6 milyar liraya ulaştı. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 74’lük bir artış yaşandığını ortaya koyuyor. 1 yılda ticari kredi hacmindeki artış ise 2.4 trilyon lira olarak hesaplanıyor.