Ticari alacak sigortasında dünya lideri Allianz Trade’in son yayınladığı Küresel İflaslar Raporu’na göre enerji krizi, enflasyona odaklı faiz politikası ve müdahale edilemeyen resesyon iflas dalgasını tetikleyecek. İki yıllık düşüşün ardından, küresel çapta ticari iflaslarda 2022’de yüzde 10, 2023’te ise yüzde 19 oranında geniş tabanlı bir artış bekleniyor.
Raporda enerji krizinin, Avrupa firmaları için hükümetlerin ancak kısmen dengeleyebileceği büyük bir kârlılık şoku anlamına geldiği belirtilirken; firmaların, enerji fiyatlarındaki artışın dörtte birini müşterilerine yansıtabilse bile, güçlerinin ancak yüzde 50’nin altındaki bir fiyat yükselişini yönetmeye yeteceği öngörülüyor. Enerji yoğun sektörlerin endişe verici risklere maruz kalabileceği belirtilen raporda, politika desteğinin önemine ve enerjide bir tavan fiyat belirlemenin gerekliliğine dikkat çekiliyor. Karlılığa en büyük darbenin enerjiden geleceği ifade edilirken, elektrik kesintisi senaryosu durumunda Birleşik Krallık’ta 42.000, Fransa’da 18.700 ve Almanya’da 28.400 şirketin batma riskiyle karşı karşıya kalacağı tahmin ediliyor.
Rapora göre Allianz Trade’in analiz ettiği ülkelerin yarısı, 2022 yılının ilk yarısında ticari iflaslarda çift haneli artışlar kaydetti. Bu artışın üçte ikisi İngiltere, Fransa, İspanya, Hollanda, Belçika ve İsviçre’deki KOBİ’lerden kaynaklanırken; ABD, Çin, Almanya, İtalya ve Brezilya uzun süredir devam eden düşük iflas seviyelerini koruyor. Avrupa’da sektörlerin yüzde 60’ında iflasların yeniden boy gösterdiği belirtilen raporda gıda, konaklama, imalat ve B2C hizmetleri sektörlerinde şimdiden pandemi öncesi iflas seviyelerine dönüldüğü ifade ediliyor. Ticari iflaslarda en çok artış kaydeden sektörler ise ulaşım, inşaat, B2C hizmetleri ve imalat olarak öne çıkıyor.
2023 yılında iflasların Fransa’da yıllık yüzde 29 artışla 53 bin, Birleşik Krallık’ta yüzde 10 artışla 27 bin, Almanya’da yüzde 17 artışla 17 bin, İtalya’da ise yüzde 36 artışla 10 bin 900 vakayı aşması öngörülüyor. Önümüzdeki yıl Çin’de düşük büyümeyle birlikte parasal ve mali gevşemenin sınırlı etkisi nedeniyle iflasların yüzde 15 artması beklenirken; ABD’de parasal ve finansal koşulların sıkılaşmasının bir sonucu olarak yüzde 38’lik bir artış tahmin ediliyor. Rapora göre bu da yılda 20 binden fazla iflas vakasına dönüş anlamına geliyor.
Geçici desteklerin kademeli çekilmesi gelişmekte olan ülkeleri zorlayacak
Gelişmekte olan ekonomiler için iflaslarda yeniden artışın çoktan başladığı söylenen raporda, Covid-19 ile ilgili geçici destek önlemlerinin kademeli şekilde sona ermesine bağlı olarak yukarı yönlü eğilimin beklendiği ifade ediliyor. Rapora göre Orta ve Doğu Avrupa’daki yükseliş eğilimi, ağustos itibarıyla iflaslarda yüzde 69 artış gösteren Türkiye’yle birlikte Bulgaristan, Romanya ve Baltık bölgesindeki artışlardan kaynaklanıyor.
Normalleşme belirtilerine rağmen, çoğu ülkede iflas seviyelerinin hâlâ pandemi öncesi seviyelerin altında seyrettiği söylenen raporda; yıl başından bu yana dört ülkeden birinin 2019 yılının aynı dönemine göre, aynı oranda veya üzerinde iflas seviyelerine ulaştığı belirtiliyor. Bununla birlikte rapora göre Türkiye, Polonya, Çekya, Romanya ve Bulgaristan’da 2019 seviyelerinin üzerinde iflas yaşanırken, iflaslarda Orta ve Doğu Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’da 2023’te rekor seviyelere ulaşılması bekleniyor.