Merkez Bankası’nın büyük bir döviz şirketi aracılığı ile piyasadan döviz toplaması ne anlama geliyor?
İlk kez ekonomist Uğur Gürses tarafından dile getirilen ve geçtiğimiz hafta Bloomberg tarafından da gündeme taşınan döviz toplama operasyonu halen devam ediyor.
İddialara göre, Kapalıçarşı’da köklü bir döviz şirketi cari fiyatın çok üstünden piyasadan dolar alıyor. İddialara göre, bu dolarları Merkez Bankası için alıyor.
Nitekim Merkez Bankası bilançosunda nakit dolar miktarı yıllar sonra ilk kez 7 milyar doların üzerine çıktı.
Burada en önemli soru şu:
Merkez Bankası piyasadan keş doları neden topluyor?
Bunu eski bir Merkez Bankası yöneticisine sordum.
Hiç düşünmeden şunu söyledi:
Piyasaya sert bir müdahale için!
Zaten arka kapı operasyonları ile doları kontrol altında tutan bir Merkez Bankası neden sert bir müdahale yapsın ve bunu ne zaman yapacak?
İşte o soruya da yine aynı yönetici, “Türkiye seçim sürecine girdi. İlk olarak TUİK aracılığı ile enflasyonu kâğıt üzerinde de olsa düşük göstermeyi başardılar. Birkaç ay içerisinde daha da düşecek ve piyasadan toplanan şu an için 7 milyar o gün bu rakam 12-15 milyar dolar olabilir sert bir şekilde dövize müdahalede kullanılacak. Tıpkı kur korumalı mevduatın açıklandığı gece gibi dolarda düşüş yaratmaya çalışacaklar. Merkez’in piyasadan bu şekilde dolar almasının başka hiçbir anlamı yok” diyor.
Merkez Bankası söz konusu eski yetkilinin dediği gibi doları sert bir şekilde düşürebilir mi? Düşürürse kaç liraya kadar düşer?
Öncelikle Merkez Bankası bu operasyonu eğer yapacaksa seçim kararı alınmadan önce yapacaktır. Çünkü zaten piyasada “seçim kararı alındığında dolar düşer” algısı var. Tüm beklentiler AKP’nin gideceğine yönelik. Borsada bile AKP sonrasının beklentileri satın alınıyor.
Bu nedenle bunu seçim kararını almadan bir ya da iki ay önce yapmak zorunda.
Bu müdahale tutar mı sorusuna benim şahsi fikrim kısa vadede tutar. Ancak müdahalenin büyüklüğü ile de alakalı.
7 milyar dolar ile piyasa müdahalesi ile 18 lira olan kur belki 16 liraya kadar düşebilir ama bunun devamını getirememeleri halinde vatandaş ve şirketler yeni bir alım fırsatı olarak ucuz dolara hücum edebilirler.
Zira Merkez Bankası rezervleri Rusya’dan gelen paraya rağmen halen ekside.
Bu da şunu gösteriyor Merkez Bankası seçim öncesi doları düşürmek istiyorsa bunu 7-8 milyar dolar ile yapamaz! Yapsa bile kalıcı olamaz!