Merkez Bankası yeni bir karar aldı. Bu karara göre ihracatçılar ihracat dövizlerini bankalara satmak isterse bunun en az yüzde 40’ını Merkez Bankası’na satmak zorundadır.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da da değişiklik yapıldı. Bu değişikliğe göre de Türkiye’de yerleşik vatandaşların kendi aralarında yaptıkları döviz sözleşmelerinde, ödemeyi TL ile yapmaları zorunlu oldu.
Türkiye’de döviz riski arttı. Dolarizasyon artıyor. TL aşırı değer kaybetmeye devam ediyor.
Hazine ve Maliye Bakanı kura istikrar kazandırdık diyor. Bu teşhisten çözüm çıkmaz.
Mart ayında ortalama dolar kuru 14,6271 oldu. Aynı ay Merkez Bankası TÜFE bazlı reel kur endeksi 54,01’dir. Demek ki Mart ayında denge kuru bir dolar 7,90 TL’dir. Buna rağmen dolar 14,6271 iken, kura istikrar kazandırdık demek, güven sorunu yaratıyor.
Kaldı ki; uluslararası piyasalarda tahvilleri işlem gören ülkeler içinde en riskli tahvili olan ülke ve bu nedenle en yüksek CDS oranı Rusya’dır. Sonrasında baz puan olarak Türkiye (528,63), Brezilya (212,40), Meksika (127,77) ve Endonezya (103,91) geliyor. Bu dört ülke içinde de dolara karşı en fazla değer kaybeden Brezilya Real’i ve TL oldu.
Kur istikrar bulduysa, Kur Korumalı Mevduat, Yuvam Hesabı gibi hesaplar ve bazı zorlamalara rağmen neden dolarizasyon artıyor?
BDDK, Şubat ayı aylık mevduat dağılımı içinde TL mevduat oranı yüzde 43,8’dir.(Aşağıdaki tablo.)
2001 krizinden sonra hükümetler IMF’nin getirdiği dalgalı kur politikasına sarıldılar. Halen muhalefet içinde bazıları ve siyasi iktidarın tamamı dalgalı kur politikasının, Türkiye piyasa yapısına uygun olmadığını ve bir çıkmaz olduğunu anlayamadı.
Artık piyasada TL geçmiyor gibi… Çünkü her alanda ve her sektörde bütün anlaşmalar döviz olarak yapılıyor.
Öte yandan TL’nin aşırı değer kaybetmesi nedeni ile Türkiye, Dünya GSYH sıralamasında da 21. sıraya geriledi. Eğer kur dengesi sağlanabilseydi 16. sırada olurdu.
Bugünkü kur çıkmazı için tek çözüm; herkesin benimseyeceği ve IMF’nin de destek vereceği yeni bir istikrar programı yapmaktır. Yasaklar ve yanlış üstüne algı yaratmak, düzeni daha çok bozdu ve ekonomiyi yeraltına soktu.