Güçlü Ekonomi Programıyla birlikte Mart 2001’de Merkez Bankası Başkanlığı’na getirilen Süreyya Serdengeçti, 2006 yılında görevi Durmuş Yılmaz’a devrettiğinde enflasyon yüzde 250’den 34 yıl sonra tek haneye inerek 8.1 olmuş, görev döneminde TL’den 6 sıfır atılmıştı. Serdengeçti döneminde çıkarılan Merkez Bankası Kanunu’na göre de bankanın en önemli görevi fiyat istikrarını sağlamak olarak belirlenmişti.
Cumhuriyet’ten Jale Özgentürk’e konuşan Serdengeçti, 2021’de başlangıçta belirtilen 5.4 tahmininin 18.4’e revize edildiğini şu anda ise enflasyonun 19.9 olduğunu hatırlattı. Serdengeçti, özetle şunları söyledi:
– Hedefler tutmuyor. Sadece bu tabloya bakarak tipik bir Merkez Bankacı bir tek şey görür. Burada bir kredibilite sorunu var. İnandırıcılık sorunu oluşmuş. Politika faizini düşürüyorsunuz. Ne için düşer kısa vadeli faizlerin genel düzeyi düşsün diye.
– Yüzde 15’e düşürdüğünüz faizlerin genel düzeyi aşağı inmiyor hatta bazen yukarı gidiyor. Çok ciddi bir sorunla karşı karşıya olduğumuz buradan da bellidir.
– Hedefler 10 yıldır tutmuyor. Bir ciddiyeti kalmamış. 2004’te başkanken 34 yıl sonra enflasyon tek haneye indi. Bağımsız Merkez Bankası’nın dirayetli politikaları ve hükümetin de isteyerek ya da istemeyerek bir istikrar programı uygulaması ile bu sonucu elde ettik.
– Bunun verdiği cesaretle ben hükümete 2003 yazında önerdim. 2006 başında paradan altı sıfırı da attık. Utanç vesilesinden kurtulduk. Ama şimdiden tek sıfır döndü bile.
– Enflasyon yüzde 20 iken bir banka yüzde 15’ten kredi verir mi? Enflasyon düşmeden faizlerin düşmesi mümkün değildir. Faiz nedendir konusuna gelince, teori bu ilişkiyi enflasyondan faize doğru görüyor. Az miktarda enflasyondan faize etki de var. Ama çok az.
(128 milyar dolarlık rezerv satışı) Satılan 128 değil 140 milyar dolardı. Nereye gitti? Yarısı şirketlere gitti. 73 milyar dolar civarında. 200 milyar dolar borçları vardı 124 milyar dolara indi. 60 milyar dolar hane halkına gitti. Güvenmedikleri için döviz aldılar. Hâlâ alıyorlar.
– Merkez Bankası döviz satar, bunda hiçbir şey yok. Sorun nerede? Ciddi bir saydamlık sorunu var. Politikanın çöktüğü yer burası!