2022’ye ertelenmesi istenen Otomatik Bilgi Paylaşımı anlaşması yürürlüğe girdi.
Buna göre yurt dışında yaşayan 7 milyon Türk vatandaşının finansal bilgileri AB ülkeleri, İngiltere, ABD ve Kanada ile paylaşılmaya başlandı.
Daha önce ertelenmesi için büyük çaba gösterilen anlaşmayla 2019 yılından itibaren gurbetçilerin Türkiye’deki finansal bilgileri Avrupa ülkelerine bildiriliyor.
Erteleme yapılmadığı için birçok gurbetçinin eksik belgeler nedeniyle ‘bilgi ve belge kaçırıyor’ durumuna düşmekten endişe ettiği belirtiliyor.
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, özellikle Almanya, Hollanda, Fransa, Avusturya ve Belçika gibi ülkelerde yaşayan gurbetçiler eksik bilgiler nedeniyle bulundukları ülkelerin maliyelerine savunma vermek zorunda kalacaklarını söyledi.
Bu ülkelerin maliyeleri “Bu paranın kaynağı nedir? Niye bildirmediniz?” gibi sorular soracak.
Gurbetçileri bekleyen cezalar neler?
Paranın miktarına göre, ağır vergi cezaları ve vergi kaçırma davaları gelebilecek. Almanya’nın yanı sıra diğer ülkelerin de bildirim yapılmamışsa, bunu sorun edeceği biliniyor. Paranın kaynağı belliyse ve Almanya ya da yaşanılan diğer ülkeden yasal yollarla çıkarılıp Türkiye’de bankaya konulmuşsa bir sorun yaşanmayacak.
Açıklanamayan para miktarı, ortalama 100 bin euronun üzerindeyse ceza davaları açılabilecek. 10 yıl geriye dönük tüm bilgiler isteyebilecek. Kişinin kendini ihbar etmesi ve maliye ile iş birliği yapması halinde bu süre 5 yıla inebilecek.
Yurt dışında yaşayan Türklerin, ilk olarak banka hesabındaki para bildirilecek. 1000 doları aşan tüm paralar bildirilecek. 1 ya da 5 hesap varsa, tamamı bildirilecek. Ardından ilgili maliyeler bunun dökümünü isteyecek. Verilmezse, ortalama ve yüksek bir vergi çıkarılacak. Döküm verilirse, tek tek gelen paraların kaynağı sorulacak. Banka hesapları dıışında ortaklık, gelir getiren herhangi bir finansal varlık, altına dayalı banka hesabı varsa onlar da bildirilecek.
Türkiye’de ne oldu?
TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi de olan Utku Çakırözer bu konuyla ilgili meclise soru önergesi göndermiş, Maliye Bakanı Lütfi Elvan bu önergeye “Uluslararası yükümlülüklerimize uygun olarak 2019 yılına ilişkin bilgilerin paylaşımına başlanmış olup, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin bilgilerin ise bilgi değişimi takvimine uygun olarak sırasıyla 30/09/2021 ve 30/09/2022 tarihlerine kadar paylaşılması öngörülmektedir” cevabını vermişti.
Hangi finansal bilgiler paylaşılıyor?
Gelir İdaresi (GİB) Başkan Yardımcısı İdris Şenyurt ise Otomatik bilgi paylaşımında her yıl bir önceki yılın bilgileri veriliyor. Bilgi paylaşımına 2018 yılı verileriyle başlanacaktı. Ancak 2019 yılına revize edildi. Şimdi bu ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’deki 2019’dan itibaren olan verilerini paylaşıyoruz.
Bilgi değişimi kapsamında finansal kuruluşlardaki (banka ve benzeri) hesapların bakiyeleri bildiriliyor. Banka hesabında, Türkiye’de aldığı emekli aylığı varsa onlar da bildirilecek. Ancak vatandaşlarımızın gayrimenkul bilgileri verilmeyecek.
Sözleşmenin temel prensibi gereği, elde edilen bilgiler sadece vergi amaçlı kullanılır. Bu bilgiler vergi dışındaki (vatandaşlıktan çıkarılmak gibi) amaçlar için sadece ilgili ülkenin izni olursa kullanılabilir.” demişti.
Karara göre, Türkiye’deki bankalar ve finans kurumları, yurt dışında yaşadığını tespit ettikleri kişilerin, 1000 doları aşan hesaplarını önce Ankara’ya verecek. Gelir İdaresi Başkanlığı da, bunları ilgili ülkelere gönderecek.
Almanya, Belçika, Fransa, İsviçre, Hollanda, Avusturya, İngiltere, ABD, Kanada, İsveç, Norveç, Danimarka, Avustralya’da yaşayan Türklerin bütün banka bilgileri, ilgili maliye birimlerine iletilecek. Bilgi paylaşımı adrese göre yapılacak. Türkiye’de ikamet eden birinin banka bilgisi ise verilmeyecek.
Gurbetçilerin ne yapması gerekiyor?
Gurbetçilerin bir an evvel eksik bilgi ve belgeleri tamamlamaması durumunda illegal duruma düşebileceği birçok haklarını kaybedebilecekleri belirtiliyor. Bunlar arasında bulundukların ülkenin vatandaşlığından çıkarılma ve işsizlik maaşının kesilmesi de bulunuyor.