Özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu’ da yaygın olarak kullanılan kuyumcuya altın ve para verme işi çok sayıda kuyumcunun ortadan kaybolması ile birlikte bitme noktasına geldi.
Sözcü Gazetesi’nden Taylan Büyükşahin ilginç bir habere imza attı. Özellikle Güneydoğu ve Doğa Anadolu bölgelerinde son aylarda gelen kuyumcu kaçma haberleri ile dikkatleri çeken kuyumcuya emanet altın ve para sistemini yazan Büyükşahin, sistemin artık sarsıldığını anlatmış.
İşte o haber:
Dini inançlar sebebiyle vatandaşların banka yerine kuyumculara paralarını ve altınlarını bırakması, Türkiye’de on yıllardır gelenek haline gelmiş durumda. Ancak bu emanet sistemi, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlar nedeniyle sarsılmaya başladı.
emanet para ve altınları alan kuyumcular, bunları başta inşaat ve arsa olmak üzere çeşitli alanlarda değerlendiriyor. Gayrimenkul sektöründeki durağanlık, fiyatların istenilen seviyede artmaması gibi nedenlerle kuyumcular emanet aldıklarını geri ödemede sıkıntı yaşıyor.
Küresel altın fiyatlarının son yıllarda hızla artması da kuyumcuları zora sokuyor. 2016’nın Ocak ayında 106 TL’den satılan altının gramı, günümüzde 410 TL’yi aşmış durumda. Emanet aldıkları birikimleri bu hızlı artış karşısında çeviremeyen kuyumcular ise iflas etmeye başladı.
YASTIKALTI RİSKE GİRDİ
En son İstanbul Esenyurt, Beylükdüzü ve Yakuplu’da şubeleri bulunan bir kuyumcu ile Kuyumcukent’teki büyük bir toptancı iflas ettiklerini açıkladılar. Sadece bir kuyumcuda 11 kilogram altın ve 46 milyon TL’nin kayıp olduğu belirtiliyor. Sektör temsilcileri, bu kuyumcuların emanet altınları geri veremedikleri için iflas ettiklerini kaydettiler.
Vatandaşın birikimlerinin bankalar ve ilgili kurumlar dışında saklanması “yastıkaltı ekonomi” olarak ifade ediliyor. Bu yastıkaltı birikimlerin önemli bir kısmını da vatandaşlar kuyumculara emanet ediyor. Özellikle çiftçiliğin geliştiği Balıkesir, Adana, Şanlıurfa ve Konya gibi şehirlerde emanet sistemi daha fazla kullanılıyor. Vatandaşlar, birikimlerini 1, 5 veya 10 yıllık dönemler için belirli bir kâr karşılığında kuyumculara emanet ediyor.
GURBETÇİLER ETKİLİ
Kuyumcuya emanet sistemini yurtdışında yaşayan gurbetçiler de kullanıyor. Avrupa’daki vergi sistemine yakalanmak istemeyen gurbetçiler, birikimlerini döviz olarak Türkiye’ye getirip, kuyumcularda değerlendiriyorlar. Bu yıl pandemi nedeniyle gurbetçilerin gelememesi, kuyumculara hem emanet kaynak akışının kesilmesine hem de normal satışların düşmesine neden oldu. Türkiye’de ve Avrupa’da düğünlerin salgın nedeniyle yapılamaması, yaz sezonunda kuyum sektörünü büyük gelir kaybına uğrattı.
HABERİN ORJİNALİ:
Kuyumcuda emanet sistemi sarsılıyor
