Başta hükümet olmaz üzere bankalardan şikayet eden çok. ortak şikayet kredi vermiyor. İyi de bankalar neden kredi vermiyor?
Bankalar 2010 yılında yeni bir icat buldu. Cep telefonunla bankaya T.C. numaranı atıyorsun banka bir saniyede kredini onaylıyordu.
İnanılmaz bir olaydı. Kefil yok, evrak yok dahası formalite yok.
Yolla SMS al kredi!
SMS’den sonra kredi marketlere düştü. Evet! Dünya bankacılık tarihinde ilk kez bir banka süpermarkette kredi verdi. Süpermarkette kasanın yanında stant kuran bankacılar domates biber alan vatandaşa, “kredi lazım mı abla” diye sordular.
Bankalar kredi verme işinin suyunu çıkarttı. Emlakçıda oto galeride, teknoloji markette para satmaya başladılar.
Baktılar bu iş ballı bu kez telefonla kredi teklifinde bulundular. Şu Türkiye’de banka tarafından cebinden aranıp kredi teklif edilmeyen bir vatandaş var mı acaba?
Ben şahsen en az 50 kere arandım.
Adam bankanın en iyi mevduat müşterisi yani bankaya para satıyor. Onu bile arayıp 5-10 bin lira kredi alması için yalvardılar. Bankaya yüzde 10 ile para sat sonra dön bankadan yüzde 15 ile kredi al.
Bankalar bu mantıksızlığı bile yaptı.
Kredi çılgınlığı ta ki Amerika’nın para musluklarını kapatmasıyla bitti.
Şimdi hükümet her fırsatta bankaları fırçalıyor. Neden kredi vermiyorsun diye.
Daha 5 yıl önce kredi vermek için evinizin-iş yerinizin önünde sabahlayan banka neden şimdi kredi vermiyor?
Riskli kişilere vermemesi doğal ama riski olmaya şirketlere bile kredi vermemek için kırk bahane uyduruyor. Israr edenlere yüksek faiz çekiyor. Yüksek faizi de kabul edene bu defa faiz kadar sigorta ve masraf çıkartıyor.
İyi de bu bankalar neden kredi vermiyor?
Yanıtı basit: Para yok!
Bankalar vatandaştan parayı toplar ve bunun üzerine kârını koyar satar.
Vatandaşta para olmazsa neyi satacak?
Kime hangi parayı kredi olarak verecek?
Bankalar kredi vermiyor diyenlerin bankalar nereden mevduat bulup da kredi verecek onu da açıklaması lâzım. TL mevduat toplayamayan bankalar nasıl TL kredi verecek? Banknot matbaası mı var?
Elinde parası olan da döndü, ya dolar ya da Euro aldı.
Yerlilerin yani Türklerin elinde tuttukları döviz miktarı 200 milyar dolara yaklaştı. Parasını TL’ye yatırmayan kişiler dolar alıyor. Çünkü kendi parasına güvenmiyor.
Banka TL’yi nereden bulacak da kredi olarak verecek?
Türkiye çok uzun sürecek bir ekonomik krize girdi. Bugüne kadar krizler hep bir gecede çıktı bir haftada bitti. Şimdi ise tam tersi 2 yıldır sürüyor. Son bir yıldır şiddeti hiç azalmadı. Azalır gibi oluyor bakıyorsun daha da artmış.
Yani bir gecede değil yıllarca bitmeyen ve bitmeyecek gibi görünen krizi yaşıyoruz.
Ortada halen sağlıklı bir teşhis yok. Ekonomi yönetimi eline yüzüne bulaştırdı.
Bu da şu anlama geliyor kriz V şeklinde veya U şeklinde değil L şeklinde devam ediyor. 2000 yılındaki kriz V şeklindeydi. Bir gecede döviz krizi ile başladı yapısal reformlarla kısa sürede toparladı. 2009 krizi U şeklinde oldu. Amerika’nın parasal genişlemesi le hızla düzeldi. Şu anki kriz L şeklinde. Dipteyiz ve yukarı umudu olmadan gidiyoruz.
Kaynak Yeniçağ: Bankalar neden kredi vermiyor? – Remzi ÖZDEMİR