Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”ne geçişin ardından, seçim sürecindeki belirsizlikte aşağı yönlü hareket eden “güven endeksleri” yeni sistemle tekrar yükselişe geçti.
Sene başından haziran sonuna kadar seçim sürecinin de etkisiyle düşüş eğiliminde olan ekonomiye yönelik güveni gösteren endeksler, 24 Haziran”da yapılan seçim, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”ne yönelik hızlı düzenlemeler, mali disiplin ve para politikalarındaki etkili mesajlarla yeniden yükselişe geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı verilerinden yapılan derlemeye göre, şubattan itibaren düşüş gösteren ekonomik güven endeksi geçen ay bir önceki aya göre yüzde 2 artarak toparlanma eğilimi gösterdi.
Tüketici güven endeksi de yüzde 4”lük bir yükselişle son 21 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Şubattan bu yana düşüşlerin göründüğü hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0,7 yükselişle olumlu trende girdi.
Sektörler arasında en çok artışın görüldüğü perakende ticaret sektörü güven endeksi de söz konusu ayda yüzde 3,1 yükselirken, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 2,4 arttı.
Reel kesim güven endeksinde de düşüş hızında gerileme görüldü. Haziran”da yüzde 3,9 gerileyen endeks, geçen ay yüzde 1 düşüş gösterdi.
Tüketicinin geleceğe dönük olumlu beklentileri arttı
Tüketicilerin beklenti ve eğilimlerine bakıldığında da mevcut ve gelecek dönem için pozitif sonuçlar ortaya çıktı.
Temmuzda bir önceki aya göre, hanelerin mevcut maddi durumunu gösteren endeks yüzde 0,8 artarken, gelecek 12 aylık dönem için maddi durum beklentilerinde de yüzde 3,3 yükseliş gözlendi.
Geçen 12 aylık duruma göre mevcut durumdaki genel ekonomik durumu ifade eden tüketici değerlendirmelerini içeren endekste temmuzda hazirana göre yüzde 3,5 artış kaydedildi. Gelecek 12 aylık dönem için genel ekonomik durum beklentisindeki yükseliş de yüzde 4,6 olarak gerçekleşti.
Dayanıklı tüketim malı almak için uygun zaman
Tüketiciler, dayanıklı tüketim malı satın almak için uygun zamanın günümüz olduğunu ifade ederken, mevcut dönemin bu satın almalara uygunluğunu gösteren endeks yüzde 7,4 arttı. Söz konusu endeks gelecek 12 aylık dönem için ise yüzde 0,4 azaldı.
Mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğunu ortaya koyan göstergede de yüzde 3,5 yükseliş görülürken, gelecek 12 aylık dönemde vatandaşların tasarruf etme ihtimalinde yüzde 10,2 artış kaydedildi.
TÜİK”in metodolojisine göre, tüketmek için borç kullanmak, harcamaları ve piyasaları olumlu yönde etkileyeceğinden tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali endeksinin artması iyimser durumu ifade ediyor. Buradan yola çıkarak, söz konusu endeksin yüzde 3,2 artışı tüketicinin gelecekte harcama yapmak için daha olumlu bir görüşe sahip olduğunu gösteriyor.
Öte yandan, gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali endeksi yüzde 1 artarken, konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali endeksi yüzde 12,4 azaldı.