ÖZEL SEKTÖRÜN DÖVİZ KABUSU

Doların 2.820 TL’yi görmesi  gözlerin ciddi anlamda  döviz borcu olan özel sektöre çevrildi. Haziran sonu itibarıyla, özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, 2014 yıl sonuna göre 10,3 milyar dolar artarak 178,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Haziran 2015 ’Özel Sektörün Yurtdışından Sağladığı Kredi Borcu İstatistikleri’ni açıkladı. Buna göre; Haziran sonu itibarıyla, özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, 2014 yıl sonuna göre 10,3 milyar dolar artarak 178,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Borçluya göre dağılım incelendiğinde, bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 8,0 milyar dolar, tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalarının ise 1,4 milyar dolar arttığı gözlendi. Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 26 milyon dolar arttığı, tahvil stokunun ise 303 milyon dolar artışla 3,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi. Söz konusu dönemde, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 149 milyon dolar arttığı, tahvil stokunun ise 276 milyon dolar artışla 5,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi.

Alacaklıya göre dağılım incelendiğinde, Haziran sonu itibarıyla tahvil hariç toplam kredi borcunun yüzde 89,8’ini oluşturan özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna göre 8,5 milyar dolar arttığı; yüzde 10,2’sini oluşturan resmi alacaklılara olan borçların ise 222 milyon dolar azaldığı gözlendi. Finansal olmayan kuruluşların, 2015 yılı Haziran sonu itibarıyla yabancı ticari bankalardan sağlamış oldukları kredi stoku 2014 yıl sonuna göre 737 milyon dolar azalarak 32,2 milyar dolar; Türkiye’de yerleşik bankaların yurtdışı şube ve iştiraklerinden sağlamış oldukları krediler ise 449 milyon dolar azalarak 20,0 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, özel sektörün yurtdışından sağladığı 178,2 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun yüzde 61,9’unun dolar, yüzde 31,4’ünün euro, yüzde 4,8’inin Türk Lirası ve yüzde 1,9’unun ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü.

Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun, Haziran sonu itibarıyla sektör dağılımı incelendiğinde, toplam borcun yüzde 46,8’ini oluşturan finansal olmayan kuruluşların yurtdışından sağladığı 83,4 milyar dolar tutarındaki borcun, yüzde 56,7’si hizmetler sektörü, yüzde 42,9’u sınai sektörler ve yüzde 0,4’ü de tarım sektörü tarafından kullanıldı.

Haziran sonu itibarıyla, özel sektörün yurtdışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç), 2014 yıl sonuna göre 10,6 milyar dolar azalarak 33,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Borçluya göre dağılım incelendiğinde ise 2014 yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 10,4 milyar dolar, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 261 milyon dolar azalış gösterdi.

Döviz kompozisyonuna bakıldığında, özel sektörün yurtdışından sağladığı 33,8 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun yüzde 59,7’sinin dolar, yüzde 30,6’sının euro, yüzde 9,2’sinin Türk Lirası ve yüzde 0,5’inin ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü.

Özel sektörün yurtdışından sağladığı toplam kredi borcu, Haziran sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 69,8 milyar dolar tutarında olduğu gözlendi.