CUMA DÜŞÜŞÜ ve SPK İNCELEME KARARI
İstanbul Borsasında Cuma günü olan iş ve işlemler ile SPK’nın bu işlemler hakkındaki inceleme kararıyla ilgili basın açıklamasına kısa bir bakış gerçekleştirelim.
Ben otuz yıldan beri para ve sermaye piyasalarıyla ilgilenen birisiyim. Borsaya olan ilgim üniversite yıllarıma dayanır. Bu yıllar içinde sayısız düşüş ve yükseliş gördüm. Takdir edersiniz ki bu yıllar esnasında onlarca SPK yönetimi geldi geçti. Defalarca şahsen ve paydaşı bulunduğum serbest fonların işlemleri de incelendi.
Temmuz 2024’ten beri gerek sanayi üretimimizin üst üste gerilemesi, gerek yüksek faiz ortamı, gerekse de yabancı yatırımcıların son bir yılda yaklaşık üç milyar dolar satış yapmaları sebebiyle borsa endeksimiz, özellikle pandemi sonrası borsaya gelen yatırımcıların beklentilerini karşılayacak yükselişi gerçekleştiremedi.
Hatta bana göre endeksimiz, alınan kararlar ile emeklilik fonlarının belli oranlarda hisse tutma zorunluluğu yüzünden gayet sağlam durdu.
Bizim borsamızın politik ve konjonktürel gelişmeleri her ülke borsası kadar anında fiyatlama alışkanlığı vardır. Geçen haftalarda ülkemizde gerçekleşen adli soruşturmalar ve henüz iktidarın ortağının canlı bir halini görmeyen yatırımcıların piyasa bozucu satışlar yaptığı algısı üzerine SPK dün akşam saatlerinde Cuma işlemlerini inceleyeceğini açıkladı ki, bu açıklama zorunlu değildir.
Zaten SPK’nın görevleri arasında işlemleri incelemek ve gerekli yaptırım kararlarını almak vardır.
Bana göre, bir önceki makalemde anlattığım ŞİŞE hissesi ile ilgili başvuru yapan yönetimin talebi ile incelenen işlemlerinde bir bulgu elde edemeyen SPK’nın aynı şekilde bu incelemesi de sonuçsuz kalacaktır.
17.42’DE SPK’DAN GELEN ÖNEMLİ KAP
SPK, seansın bitmesine 18 dakika kala, hisselerde endeksin %3 düşmesine dayanarak aktif olarak alışa yapılabilecek açığa satış emirlerini durdurup sadece üst kademeye, yani pasife girilecek satış ile yapılabileceğini belirten bir KAP gönderdi.
Biz buna UPTICK kuralı deriz ki Türkçemize “yukarı adım kuralı” olarak tercüme edilmiştir. Lakin bazı kurumların platformlarında bu yasağa rağmen açığa satış işlemleri alış kademesinden yapılmaya devam etti. Bazı kurumlar da müşterilerini arayarak uyardılar.
SPK da muhtemelen bu yasak kararına uymayan hesapların peşindedir diye düşünüyorum.
Lakin rutin olarak inceleme yapmak görevi olan bir kurumun bunu bir basın açıklaması ile duyurma sebebi sadece %2’lik düşüş değildi. Şöyle ki; bazı ulusal gazetecilerin sosyal medya hesaplarından en çok satış yapan kurum üzerinden konuyu gündemdeki TÜSİAD ile ilintilendirme çabalarıydı ki sonuçsuz kalacaktır. Çünkü bu kurum, zaten borsadaki her günkü işlem hacminin yaklaşık %15’ini yapan iki kurumdan birisidir.
Benim kanaatimi beni tanıyanlar bilirler; ben sermaye piyasamızın BOFA isimli yabancı bir yatırım bankası tarafından domine edildiğini düşünürüm ve bunun yanlışlığını gerek sosyal medyada gerekse de katıldığım tüm programlarda dile getirdim.
Öyle ki, serbest fonumuz ile pozisyonlandığımız bir hissede bu kurumun yaptığı işlemleri SPK’ya da şikayet ettik ve maalesef henüz bir cevap alamadık.
Sonuç olarak, 17.42’de gelen bu karar sonrası da endeks günü -%3’ten ciddi bir seans içi yükseliş yaparak %2 düşüşle kapattı ki bence bu düşüş içinde bulunduğumuz konjonktüre göre gayet normaldir kanaatindeyim.