Türkiye’nin enerji şirketleri arasında son dönemde dikkatleri üzerinde toplayan Enda, halka arz için talep toplamaya başlıyor. ENDA Enerji Holding Genel Müdürü Metin TUNCAY, Paramedya’ya çok özel açıklamalarda bulundu.
İşte Enda ile ilgili sorular ve Genel Müdür Metin Tuncay’ın ağzından o yanıtlar:
Şirketiniz hakkında bilgi verir misiniz?
Enda, elektrik dağıtım özelleştirmeleri kapsamında İzmir-Manisa bölgesinde elektrik dağıtım faaliyetinde bulunmak amacıyla 1993 yılında sayıları 100’e yakın Egeli sanayici ve iş insanı öncülüğünde kuruldu. Kuruluşunun altında, her bir ortağın eşit paylarla katıldığı çok ortaklı bir yapı “ufak birikimler bir araya getirilerek ekonomiye kazandırılabilir, iyi yönetildiği takdirde karlı olabilir, büyüyerek varlıklarını sürdürebilir” felsefesi yatıyor.
Bugün geldiğimiz noktada Marmara, Ege ve Akdeniz bölgesine yayılmış, tamamı yenilenebilir 13 adet elektrik üretim santralinden oluşan 189,12 MWe kurulu güce sahibiz ve ortalama yıllık 500 GWh üretim kapasitesi ile faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Kearney tarafından yayımlanan Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Araştırma Raporu 2024 verilerine göre Şirketimiz 31.12.2023 itibarıyla toplam 180,18 MWe kurulu gücü ile 69. sırada yer aldı. 2024 yılının sonunda Şirketimiz bünyesine dahil olan güneş enerji santralleri ile kurulu güç kapasitesi 189,12 MWe’ye ulaştı. 500’ü aşan ortak sayısı ile 2022 yılında Enda SPK mevzuatı gereği borsada işlem görmeyen halka açık şirket statüsüne geçti. Bu kapsamda SPK mevzuatına tabi şirket statüsü altında faaliyetlerimize devam ediyoruz ve 31 yıllık birikim ve tecrübe, sayıları 500’ü aşan ortak, kuruluşundan itibaren genlerinde bulunan çok ortaklı yönetim felsefesi ile gelişerek büyüyoruz.
Uzun dönem yıllık ortalamalara göre 500 GWh/yıl olan üretim hacminin yüzde 46’sını HES, yüzde 45’ini RES ve yüzde 9’unu JES oluşturuyor. Bu üretim hacmi hesaplamalarında 2024 yılının sonunda Şirketimiz bünyesine dahil olan GES’ler bulunmuyor. Öte yandan, tesislerin tamamının yenilenebilir kaynaklı üretim tesisleri olması nedeniyle, haliyle bölgesel iklim ve ani hava değişikliklerinden üretimlerin etkilenme durumu söz konusu oluyor. Bu anlamda farklı kaynaklarla (HES, RES, JES, GES) farklı coğrafyalarda üretim faaliyeti gösterilmesi arz güvenliği anlamında tek bir kaynakla üretim yapan yapılara nazaran portföy yönetiminde elimizi biraz daha güçlendiriyor. Yani üretimde yumurtalarımızı tek bir sepette toplamıyor, riski bölüştüren bir strateji izliyoruz. Bu bize hem esneklik ve dengeleme imkânı sunuyor hem de teknolojik anlamda değişik kaynakların bilgi ve birikimini sağlıyor.
Son halka arzların ardından borsada yatırımcı sayısında gerileme ve piyasada dalgalı bir seyir söz konusu. Böyle bir dönemde halka arza yeterli talep geleceğini düşünüyor musunuz?
2023’te toplamda 42 milyondan fazla yatırımcının katıldığı 54 halka arz gerçekleşmiş. 2024’ün ilk beş ayında ise 20 şirket borsaya gelirken toplam 53,2 milyon yatırımcının katıldığı bu halka arzların büyüklüğü 43,1 milyar TL’ye ulaşmış. Bugün itibarıyla bu sayılarda gerileme görsek de Enda’nın halka arzından bağımsız olarak seçici de olsa yeni halka arzlara yatırımcı ilgisinin devam ettiğini söylemek yanlış olmaz.
Halka arz ayrıntılarını anlatır mısınız? Halka arz büyüklüğü ne olacak? Yatırımcılara tahsisat var mı?
Enda’nın mevcut çıkarılmış sermayesinin 345.477.486 TL’den 445.477.486 TL’ye çıkarılması nedeniyle artırılacak 100.000.000 TL nominal değerli 100.000.000 adet payın halka arzı Tacirler Yatırım Menkul Değerler liderliğinde oluşturulan konsorsiyum aracılığıyla gerçekleştirilecektir. 5-6-7 Şubat tarihlerinde, 1,00 TL nominal değerdeki bir pay için 17,44 TL’den talep toplanacak. Halka arz sonrası halka açıklık oranı ise yüzde 22,4 olacak. Tahsisat grupları Yurt İçi Bireysel Yatırımcılar için %80, Yurt İçi Kurumsal Yatırımcılar için %20 olarak belirlendi. Halka arzın tamamının gerçekleşmesi halinde ise brüt halka arz büyüklüğü 1 milyar 744 milyon TL olacak.
Ayrıca, şirket ve şirket sermayesinin %94,47’sini oluşturan pay sahipleri tarafından bir yıl süre ile halka arz fiyatının altında, altı ay süre ile hiçbir şekilde borsada paylarının satılmayacağı da taahhüt edildi.
Yabancı yatırımcıya blok satış yapabilecek ve büyük halka arzların bundan sonra öne çıkacağını uzmanlar dile getiriyor. Sizin halka arzınızda yabancıya tahsisat var mı?
Halka arzda tüm tahsisat yurt içi bireysel ve kurumsal yatırımcılara ayrılmış olup yabancı yatırımcı grubuna tahsisat yapılmayacak.
Halka arz geliriyle ne hedefliyorsunuz? Borçlu şirketlerin halka arz edilmesi son dönemde yine tartışma konusu olmuştu? Finansal borçluluk seviyeniz ne durumda?
Öncelikle şunu belirtmek isteriz ki 2021 sonu itibariyle yüzde 23,2 olan borçluluk oranımız 2023 sonu itibarıyla negatife döndü. Ciddi bir pozitif gelişme var burada. Nakit pozisyonumuz da çok güçlü. 2024/06 itibarıyla da yaklaşık 368 milyon TL net nakit pozisyonumuz bulunmakta. Bu noktada net nakit pozisyonunda olan bir şirket olarak, halka arzdan elde edilecek gelirin tamamını Şirket’in orta uzun vadeli büyüme hedefleri çerçevesindeki yeni yatırımlarının finansmanı için kullanmayı planlıyoruz.
Şöyle ki; Türkiye genelinde sadece yenilenebilir elektrik kurulu gücü anlamında Kearney tarafından yayımlanan Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Araştırma Raporu 2024 verilerine göre Şirketimiz 31.12.2023 itibarıyla toplam 180,18 MW kurulu gücü ile 69. sırada yer almaktadır. Borçsuz ve güçlü bir nakit pozisyonuna sahibiz. Hedefimiz de 2024-2030 dönemi için sadece yenilenebilir enerji alanında olmak üzere, mevzuatın ve bağlantı kapasitelerinin izin verdiği ölçüde, minimum risk ihtiva eden ve finansal olarak sürdürülebilir projelerle, kapasitemizi 500 MWe’ın üzerine çıkarmak. Bu da bugünkü şartlarda büyüklük anlamında ilk 20 şirket arasında olma hedefi anlamına geliyor. Bu doğrultuda; Şirketimizin sermayesine %74,53 oranında iştirak ettiği bağlı ortaklığı Egenda Ege Enerji Üretim A.Ş tarafından 2024 yılının sonunda toplam 8,94 MW kurulu güce sahip lisanssız 3 adet GES santralini bünyelerinde bulunduran EGE GES 1 Elektrik Üretim A.Ş. ve EGE GES 2 Elektrik Üretim A.Ş.’nin %100 hisselerinin satın alma sürecinin tamamlanmasının ardından kurulu güç kapasitesi 189,12 MWe’ye ulaşmıştır.
Bu büyüme hedefi doğrultusunda; Şirket’in bağlı ortaklıklar bünyesindeki santrallerinin altyapı ve hibrit dahil olmak üzere kapasite ve verimlilik artışına yönelik yatırımları kapsamında, bağlı ortaklıkların sermayesinin güçlendirilmesi ve bağlı ortaklıklardaki sermaye payının artırılmasında ve yurt içi ve yurt dışında, enerji sektöründe Şirket’e değer katacak yatırım fırsatlarının ve satın almaların finansmanı dahil her türlü büyüme opsiyonlarını değerlendiriyoruz.
Özetle, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak, iklim ve çevre bilinciyle, yeşil dönüşüme katkı sağlamak üzere, mevcut tesislerimizin verimli ve karlı bir şekilde devamlılığını sağlarken, tamamen yenilenebilir enerji kaynaklı yeni üretim projeleri geliştirerek etki alanımızı artırma konusunda kararlıyız.
Yatırımcıya ne vadediyorsunuz? Yatırımcı neden size ortak olsun?
Enerji ve Tabii Kaynakları tarafından yapılan öngörülerde bugün 330.000 GWh olan Türkiye yıllık elektrik tüketiminin 2035 yılında; %55 artışla 511.000 GWh’a, 112.000 MWe’ı geçen kurulu gücün de %76 artışla 190.000 MWe’a çıkması bekleniyor. Özellikle her yıl 3.500 MWe GES, 1.500 MWe RES ilavesi öngörülüyor. Diğer kaynaklar yanında Türkiye ağırlıklı olarak bu iki kaynak üzerinde büyümeyi planlıyor. Sonuçta da bugün kurulu güç içinde yüzde 43 olan fosil yakıt payının 2035 yılında yüzde 30’lar seviyesine çekilmesi gibi bir hedef söz konusu. Bu hedefler ve öngörüler ciddi talep artışı ve yatırım ihtiyacını önemli ölçüde ortaya koyuyor.
Biz de yenilenebilir enerji alanında 30 yılı aşkın süredir faaliyet gösteren bir şirket olarak; halihazırda 2023 yıl sonu verilerine göre Türkiye genelinde sadece yenilenebilir elektrik kurulu gücü anlamında önemli bir konumdayız. Borçsuz ve güçlü bir nakit pozisyonuna sahibiz. Orta ve uzun vadeli stratejik planımızda hedefimiz 2024-2030 dönemi için sadece yenilenebilir enerji alanında olmak üzere, mevzuatın ve bağlantı kapasitelerinin izin verdiği ölçüde, minimum risk ihtiva eden ve finansal olarak sürdürülebilir projelerle, kapasitemizi 500 MWe’ın üzerine çıkarmak. Bu da bugünkü şartlarda büyüklük anlamında ilk 20 şirket arasında olma hedefi anlamına geliyor. Büyüme stratejimiz de başta hidroelektrik, rüzgar ve güneş enerjisi santralleri olmak üzere, verimlilik kriterlerini karşılayan, tamamı yenilenebilir ve çevreci enerji kaynaklarına dayalı olarak mevcut kurulu güç kapasitesi üzerine kurulu. Dolayısı ile gerek yurt içinde ve gerekse yurt dışında yenilenebilir enerji ve güneş enerjisi sektörlerinde yeni şirketler kurmayı, mevcut şirketlere iştirak etmeyi veya tümüyle satın almayı ve yeni yatırımlar gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Artan enerji talebi ile paralel ve sürdürülebilir bir karlılık ile büyümeye kararlıyız.
Piyasada likidite sıkıntısı olduğu ve borsanın dalgalı seyir izlediği bugünlerde talep toplama için risk var mı?
2023’te toplamda 42 milyondan fazla yatırımcının katıldığı 54 halka arz gerçekleşmiş. 2024’ün ilk beş ayında ise 20 şirket borsaya gelirken toplam 53,2 milyon yatırımcının katıldığı bu halka arzların büyüklüğü 43,1 milyar TL’ye ulaşmış. Bugün itibarıyla bu sayılarda gerileme görsek de Enda’nın halka arzından bağımsız olarak seçici de olsa yeni halka arzlara yatırımcı ilgisinin devam ettiğini söylemek yanlış olmaz. Yatırımcıların, Hüsnü Özyeğin, Rona Yırcalı dahil 100 önemli iş insanının kurucuları arasında bulunduğu Enda gibi bir sanayi şirketine ilgilerinin olabileceğine inanıyoruz. Diğer yandan borçsuz yapımızın, Şirket sermayesinin %94,47’sini oluşturan pay sahipleri tarafından verilen taahhüdün ve halka arzı sadece sermaye artırımı ile gerçekleştirecek olmamızın da tercih açısından önemli olacağını düşünüyoruz.
Halka arzını erteleyen şirket oldu, sizin sürecinizde de erteleme gündeme geldi mi? Halka arz onayının daha geç çıkmasını ister miydiniz?
Hayır. Ertelemeyi düşünmedik hiç. Dediğimiz gibi halka arz modelimiz, borçsuz finansal yapımız ve ayakları yere basan bir büyüme planımız var. Halka arzdan elde edilecek gelir de bu plan doğrultusunda kullanılacak. Tüm bu faktörler nedeniyle ertelemeyi düşünmedik. Öte yandan her şeyin bir zamanı var ve biz uzun süredir bu halka arz için hazırlanıyoruz. Doğru zamanda olduğuna ve halka arzın başarılı bir şekilde sonuçlanacağına dair inancımız tam.
Halka arza bireysel yerli yatırımcı katılımı çok çok az yeterli talep sağlanabileceğini düşünüyorlar mı?
Tekrar olacak ama 100 başarılı Egeli iş insanının kurucusu olarak arkasında durduğu, ayakları yere basan stratejik bir büyüme planı olan, tamamı sermaye artırımı olan, gelirin tamamen şirket kasasına gireceği, borçsuz bir şirkete yatırımcıların ilgi göstereceğine inanıyoruz.
