Orta Okuda sınavlara hazırlanırken önüme çıkardı Havuz Problemleri Mantık tüm soru tipleri için aynı; bir havuz var üç musluk xx saatte dolduruyor, iki musluk yy saatte boşaltıyor, peki havuz kaç saatte dolar O dönemlerde havuzun eğlence aracı olduğunu düşündükçe problem çıkartması bana komik gelirdi
Para ve ekonomi politikalarındaki değişiklik gereği yapılan düzenlemeler sonrası aklıma hemen bu havuz problemleri geldi Niye derseniz cevabı basit; vergiler ile havuza su akıtan mekanizmaya ilave olarak, KKM ödemeleri, kamu harcamaları, personel maaşlarındaki artış ile havuzu boşaltacak muslukları da açılmaya başlamıştır Şimdi herkesin kafasında netleştirmeye çalıştığı; musluklardan akacak suyun debisi ve bu yeni düzenlemeler ile havuzun dolacağı mı yoksa boşalacağımı sorusu?
7427 sayılı 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Birinci maddesi Giderleri, İkinci maddesi Gelirler ile Finansmanı, Üçüncü maddesi ise Dengelemeyi anlatır ve Dengeleme için kullanılacak hesaplamalarda 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun bir sayılı”Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri”ne ait değerlerin kullanılacağını belirtir
Bu felsefe çerçevesinde 2023 mali yılı için 3.762.439.808.000 TL gelire karşılık olarak 4.423.341.574.000 TL tutarında gider öngörüldüğü belirtilmiş ve arasındaki farkın NET BORÇLANMA ile karşılanacağı ilgili Kanun 3’üncü maddesinde açıkca belirtilmiştir
Belirtilen hususlar ışığında, bütçe hazırlanırken öngörülmeyen her bütçe gider kalemi için ya diğer giderlerden tasarruf yapılması yada gelirlerin artırılması gerekmektedir
2023 mali yılı bütçesine baktığımızda Maliye Bakanlığına Cari Transferler (ki bu konuya hiç girmiyorum!) tahsis edilen kaynak sonrasındaki en büyük giderin Personel Gideri ile Sosyal Güvenlik Prim Giderlerinden oluşan personel maaşlarının olduğu görülmektedir Yani personel maaşlarına yapılacak her artış bütçeye ciddi oranda yük getirmekte yani havuzu boşaltan musluktan akana suyun debisini artırmaktadır
Havuzdaki suyun istenen seviyede tutulabilmesi için; havuzu dolduran musluktan akan suyun debisinin, boşaltan musluktan akan suyun debisinden fazla olması gerektiği aşikardır Bu kabul ile 2023 mali yılı bütçesine baktığımızda; ana gelir kaynağının vergiler olduğu görülmekte ve havuzun dolu kalabilmesi için bu kaynağın artırılmasının zorunluluğu maalesef acı bir gerçek olarak ortaya çıkmaktadır
Çok basit olarak bu tabloya baktığımızda; kamu giderleri ile boşalan havuza, başta vergiler olmak üzere bütçe gelirleri ile su akıtılmakta, aradaki fark da borçlanma ile karşılanmaktadır Borçlanmanın da sadece sorunu ötelediği ve müteakip yılların bütçelerine ilave yük getirdiği düşünüldüğünde havuz problem gerçek anlamda bir PROBLEM halini almaya başlamaktadır
Şimdi aynı havuzda yüzen inanlar olarak, susuz kalmamak için acil olarak düşünmemiz gereken; havuzu boşaltan musluklardan akan suyun debisinin azaltılması, havuzu dolduran muslukların ise ekolojik dengeyi bozmayacak şekilde debisinin artırılmasının yolunu aramaktır
Ekolojik denge demişken aklıma bir Hocamın vergi ile anlattıkları geldi Hocam “ Vergi toplama tavuktan tüy yolmaya benzerdir” derdi ve ilave ederdi 3 tip tavuk vardır;
– Kümesteki tavuklar; bunlar bordrolu çalışanlar, devlet dairesinde işi olanlar, evi, arabası olan, telefon kullananlar vb Bunların kaçışı yoktur devlet ihtiyaç duydukça kümese elini sokar ve istediği kadar tüy yolar
– Bahçedeki tavuklar; bunlar küçük esnaftır Devlet bahçe sınırlarında sıkıştırdıkça tüy yolar
– Bahçedeki tavuklar; bunlar holdingler ve imtiyazlı tüccarlardır Devlet onlar istedikçe ancak tüy yolar, hatta çoğunlukla da tüyleri renkli görünsün diye yolmaz ilave besin verir
Ve nihai olarak eklerdi Hocam; ideal yapılması gereken tüm tavukların kümese sokulması ve yükün eşit olarak dağıtılmasıdır
Havuzu doldurmak çok önemlidir ama havuzu doldururken yapılacak düzenlemelerde tavuklar arası tüy transferine de çok dikkat etmek gerekir Fakat BDDK 2023 Mayıs verilerine bakıldığında, yürütülen para politikaları sonucunda ciddi oranda bir servet transferinin hayata geçtiği görülmekte
Bun kadar anlattıklarımdan ve mevcut ekonomik şartların iyileştirilmesi için yapılması gerekenleri düşündükten sonra aklımda artık tek soru var, o da; havuzu doldurmaya çalışırken kümesteki tavuklar çıplak kalacak mı?